افزایش جمعیت یوزپلنگ های ایرانی - وبلاگ نرم افزار جیرا

به گزارش وبلاگ نرم افزار جیرا، عطیه تک تهرانی در گفت و گو با ایسنا درباره گزارش توضیح شرایط جمعیت یوزپلنگ آسیایی اظهار کرد : این گزارش توضیح مختصری از شرایط یوزپلنگ آسیایی در دو زیستگاه اصلی این گونه در نیمه شمالی کشور یعنی ذخیره گاه زیست کره توران در استان سمنان و پناهگاه حیات وحش میاندشت در استان خراسان شمالی است.

وی اضافه نمود: پایش سراسری اجرا شده به وسیله انجمن یوزپلنگ در سال 1400 در همین دو زیستگاه نتایج قابل توجهی را در اختیار کارشناسان و مسئولان منطقه ها قرار داد. در این پایش که گزارش نهایی آن منتشر شده است به شکل سیستماتیک همزمان و با حداکثر دقت مورد امکان، 90 دستگاه دوربین تله ای در زیستگاه ها نصب شد بعلاوه در نقشه هایی محدوده های حرکتی یوزهای بالغ در ذخیره گاه زیست کره توران به دست آمد که توانست اطلاعات خوبی را در اختیار محیطبانان قرار دهد تا دید بهتری به محدوده های حرکتی و چگونگی هم پوشانی آن ها داشته باشند و در نتیجه بتوانند گشت زنی و حفاظت خود را بر اساس آن بهینه نمایند.

به گفته مدیر بخش پژوهش انجمن یوزپلنگ ایرانی هر چه اطلاعات دقیق تری از گونه در اختیار محیطبانان قرار گیرد، انگیزه حفاظت از گونه نیز بالاتر می رود به ویژه در شرایطی که با گونه به شدت در خطر انقراضی همانند یوزپلنگ آسیایی روبرو باشیم.

وی درباره منطقه های که این پژوهش در آن ها اجرا شده است، گفت: این پژوهش همانند سال قبل از آن در ذخیره گاه زیست کره توران در استان سمنان و پناهگاه حیات وحش میاندشت در استان خراسان شمالی انجام گرفت. ذخیره گاه زیست کره توران شامل پنج محدوده تحت حفاظت موسوم به پارک ملی توران، عباس آباد، احمد آباد، زمان آباد و طرود می گردد که در چهار محدوده نخست دوربین گذاری انجام گرفت.

تک تهرانی اضافه نمود: پناهگاه حیات وحش میاندشت که محدوده پارک ملی ضامن آهو را در میان خود دارد با پوشش مناسبی دوربین گذاری شد. این زیستگاه از سال 1397 آخرین یوزپلنگ خود را از دست داد ولی به علت ارتباط خود با توران به عنوان زیستگاه مولد و مرکزی بعلاوه برخورداری از جمعیت بسیار خوبی از آهو به عنوان طعمه یوزپلنگ و دیده شدن یوزپلنگ خارج از منطقه در سال گذشته، همچنان امید به بازگشت یورپلنگ در آن وجود دارد. انجمن نیز از سال 1391 تا سال جاری هیچگاه پایش های خود را در این منطقه متوقف ننموده است و تسلط بسیار خوبی بر شرایط یوزپلنگ در این منطقه طی 10 سال گذشته پیدا نموده است.

وی ادامه داد: به علت تمرکز دوربین گذاری ها در فصل تابستان بیشتر دوربین ها در موقعیتی که منابع آبی و آبشخورها وجود دارند، نصب شد علاوه بر آن محل های علامت گذاری یوزها، مسیرهای عبور و توپوگرافی های مختلف نیز مورد پوشش نهاده شد تا شانس بیشتری برای ثبت تصاویر یوزها وجود داشته باشد.

مدیر بخش پژوهش انجمن یوزپلنگ ایرانی توضیح داد: پس از اتمام تاریخ مجوزها که با ورود دام به منطقه ها همزمان بود، بیشتر دوربین ها جمع آوری شدند و تنها در محدوده پارک ملی توران دوربین ها به طور امانی در اختیار رئیس پارک ملی نهاده شد تا محدوده پارک هیچگاه از دوربین خالی نگردد. این گزارش نتایج این دوره را نیز شامل می گردد زیرا اطلاعات ارزشمندی را از زمان جفت یابی یوزپلنگ ها در محدوده پارک ملی در اختیار قرار داده است.

چه موانعی در مسیر پایش جمعیت یوزها وجود دارد؟

وی ادامه داد: جدیدترین پایش اجرا شده با موانعی چون حضور شترها در منطقه ها و پرت شدن و آسیب دوربین ها روبه رو بوده و به علت حضور شترها در مقابل دوربین ده ها هزار تصویر از این گونه در دوربین ها ثبت شد که زمان زیادی را از کارشناسان برای چک تصاویر به خود اختصاص داده اند و دو دستگاه دوربین تله ای نیز در طول این مطالعه در منطقه ها مفقود شد.

تک تهرانی اضافه نمود: در نتیجه کوشش های انجام گرفته برای آنالیز شرایط یوزپلنگ تعداد 60 دستگاه دوربین تله ای به طور همزمان در دو زیستگاه نامبرده نصب شدند که تعداد 236 هزار و 130 تصویر به دست آمد. پس از جمع آوری دوربین ها تعداد 24 دستگاه دوربین همچنان محدوده پارک ملی را مورد پوشش قرار داده اند که در نتایج به دست آمده از آن ها نیز در تمام طول دوربین گذاری ها تعداد 274 تصویر یوزپلنگ ثبت شد.

وی ادامه داد: در پارک ملی توران تصویر 230 قلاده یوزپلنگ به وسیله دوربین ها ثبت شده است که از میان آن ها پنج فرد یوزپلنگ بالغ و یک توله یوز بودند. در پناهگاه حیات وحش توران(احمدآباد) نیز 16 تصویر متعلق به دو فرد یوزپلنگ بالغ و در منطقه حفاظت شده توران(عباس آباد) 28 تصویر از 4 قلاده یوز بالغ و 7 قلاده توله یوز ثبت شده است.

ثبت تصویر قدیمی ترین یوزپلنگ ماده در پایش ها

به گفته مدیر بخش پژوهش انجمن یوزپلنگ ایرانی از جمله ماده یوزپلنگ های شناسایی شده در این پژوهش ماده یوز موسوم به هَرب به عنوان یکی از قدیمی ترین ماده های زنده توران می توان اشاره نمود که زادآوری اش در سال های 1398 و 1400 ثبت شده است. هرب سال 98 سه توله و سال 1400 دو توله به جهان آورد. او از سال 95 دیده شده و سال جاری رفتارهای جفت یابی اش در نقاط شناخته شده علامت گذاری و به وسیله دوربین ها ثبت شده است بنابراین انتظار می رود سال 1402 سومین زادآوری او ثبت گردد.